İlginç Kesitler Yazılar

Sentetik Güderi Nedir? Felsefi Bir Bakışla İnsan, Doğa ve Yapaylığın Kesişiminde Bir Filozofun Gözünden: Doğallığın ve Yapaylığın İnce Çizgisi Bir filozof için her şey bir soruyla başlar: Gerçek nedir? Eğer bir şeyin özü doğadan değil de insandan geliyorsa, o hâlâ “gerçek” sayılır mı? Sentetik güderi üzerine düşünürken bu sorunun yankısı zihinlerde çınlar. Gerçek derinin sıcak dokusunu taklit eden bu insan yapımı madde, yalnızca bir tekstil ürünü değil, aynı zamanda modern dünyanın etik, ontolojik ve epistemolojik çelişkilerinin simgesidir. İnsanın doğayı yeniden üretme çabası burada somut bir hâl alır. Sentetik güderi, doğaya meydan okuyan, onu taklit eden ve kimi zaman ondan daha…

Manyak Diye Kime Denir? Bir Kavramın Tarihsel ve Toplumsal Derinliği “Manyak” Teriminin Kökeni ve Tarihsel Arka Planı Türkçede sıkça duyduğumuz ve zaman zaman eleştiri veya mizah amacıyla kullanılan kelimelerden biri “manyak”tır. Ancak, bu kelimenin kökenine ve nasıl bir anlam kazandığına dair pek çok kişinin bilgisi sınırlıdır. “Manyak” kelimesi, dilimize Arapçadan geçmiş olup, “manyak” kelimesi, aslında “delilik” ya da “akıl hastalığı” anlamında kullanılır. Osmanlı döneminde, akıl sağlığı sorunları olan kişiler genellikle toplumdan dışlanır ve sıklıkla aşağılama amacıyla kullanılan sıfatlarla tanımlanırlardı. Bu sıfatlar arasında “manyak” da bulunuyordu. O dönemde, akıl sağlığı sorunları daha çok halk arasında anlaşılmıyor ve yanlış anlamalarla toplumsal damgalama…

Geçmişin Gölgesinde Bir Lakap: Kirpi Ne Anlatır? Tarihçi için her lakap, bir dönemin ruhuna açılan kapıdır. Her isim, arkasında bir hikâye, bir dönemin değerleri, korkuları ve mizah anlayışını barındırır. “Kirpi” lakabı da bu anlamda sıradan bir benzetme değil, insan doğasının savunma refleksinden, toplumun değişen iletişim biçimlerine kadar uzanan derin bir metafordur. Bir tarihçi olarak geçmişi anlamak, bugünün insan ilişkilerini de çözmektir. Çünkü tarih, “tekrar eden davranış kalıplarının aynasıdır.” Kirpi Lakabının Kökeni: Mizahın ve Direncin Sembolü Kirpi lakabı, Osmanlı döneminden Cumhuriyet’e uzanan süreçte sıklıkla karşımıza çıkar. Sert görünüşü, sivri dili ve mizahı keskin eleştiriye dönüştürme kabiliyetiyle “Kirpi” hem bir savunma hem…

Gülnar Yörük Mü? Eğitimde Dönüşüm ve Öğrenmenin Gücü Eğitim, insan hayatının şekillenmesinde en önemli araçlardan biridir. Öğrenmek, sadece bilgi edinmek değil, aynı zamanda düşünme biçimimizi, dünyaya bakış açımızı ve toplumsal ilişkilerimizi değiştirebilir. Öğrenmenin bu dönüştürücü gücü, öğretmenlerin ve öğrencilerin karşılıklı etkileşiminde ve kullanılan pedagojik yöntemlerde yatar. Bir öğretmen olarak, her bireyin öğrenme sürecine kendi katkısını sağladığına inanırım. Peki ya siz, kendi öğrenme yolculuğunuzu nasıl tanımlarsınız? Gerçek anlamda bir öğrenme deneyimi, sizi ne kadar değiştirebilir? Bu yazıda, “Gülnar Yörük mü?” konusunu, öğrenme teorileri ve pedagojik yöntemler çerçevesinde inceleyecek ve bireysel ile toplumsal etkilerini tartışacağız. Bu sorunun, eğitim dünyasında nasıl farklı anlamlar…

Geleceğin Eşiğinde: Kanser Türleri ve İnsanlığın Yol Haritası Bazen gecenin sessizliğinde, geleceği hayal etmeye çalışırım. Tıbbın, bilimin, insan zekâsının nereye varacağını… Özellikle de kanser gibi hâlâ tam anlamıyla çözemediğimiz bir konuda. Bu yazı, sadece bilgi vermek için değil; aynı zamanda birlikte düşünmek, tartışmak ve “yarının dünyasında bu hastalıklara nasıl bakacağız?” sorusunu birlikte sormak için yazıldı. Belki biriniz bir fikir üretir, bir diğeri bir çözüm geliştirir. İşte o yüzden bu bir blog yazısından çok, kolektif bir beyin fırtınası çağrısı… Kanser Nedir? Neden Bu Kadar Önemli? Kanser, vücuttaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan bir hastalık grubudur. Ancak bu tanım artık…

Göz Pınarı Gözün Neresi? Toplumsal Yapıların Sessiz Tanığına Sosyolojik Bir Bakış Toplumu anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, bazen insan ilişkilerini değil, onların en küçük jestlerini gözlemlemek gerekir. Bir bakış, bir göz kırpması, hatta bir göz pınarında biriken yaş bile bize bir toplumun duygusal ve kültürel yapısı hakkında çok şey söyler. “Göz pınarı gözün neresi?” sorusu ilk bakışta basit bir anatomi merakı gibi görünse de, bu küçük nokta aslında duyguların, rollerin ve toplumsal beklentilerin kesiştiği bir alandır. Çünkü göz pınarı, insanın hem biyolojik hem de sosyolojik sınırında yer alır — gözyaşının başladığı, bastırılmış duyguların ilk göründüğü yer. — Toplumsal Normların Gözyaşı…

Göz Neden Ters Görür? — Hakikatin Aynasında Bir Yanılsama Göz, yalnızca bir biyolojik organ değil; varlığın, bilginin ve anlamın eşiğinde duran bir felsefi kapıdır. İnsanın dünyayı algılama biçimi, yalnızca dış gerçekliğin bir yansıması değil, aynı zamanda zihnin düzenleme ve yorumlama biçimidir. Gözün görüntüyü ters görmesi, fiziksel bir gerçeğin ötesinde, bilincin hakikati nasıl çevirdiğine dair derin bir metafordur. Epistemolojik Perspektif: Bilginin Tersliği Epistemoloji — yani bilginin doğası ve kaynağı — açısından baktığımızda, gözün ters görmesi insanın hakikate doğrudan ulaşamadığının bir göstergesidir. Görüntü retina üzerine baş aşağı düşer; beyin ise bu tersliği düzeltir. Ancak şu soru belirir: Düzelten kimdir? Beyin mi, yoksa…

Hayatın mucizesi, kimi zaman küçücük bir detayda gizlidir. Yeni doğan bir bebeğin minik elleri kadar merak uyandıran şeylerden biri de onun kan grubudur. “Bebeğin kan grubu kime çeker?” sorusu, aslında sadece biyolojik bir mesele değil; kültürlerin, inançların ve toplumsal algıların da kesiştiği zengin bir konudur. Bu yazıda bu soruya hem bilimsel hem de sosyokültürel açıdan yaklaşacak, hem küresel hem de yerel perspektiflerden bakarak farklı bakış açılarını bir araya getireceğiz. Bebeğin Kan Grubu Kime Çeker? Bilimin Söylediği Gerçek En temel düzeyde, bebeğin kan grubu anne ve babasından gelen genetik mirasın bir sonucudur. Kan grubu belirlenirken iki ana sistem rol oynar: ABO…

Göz Bandı Uyku Kalitesini Artırır mı? Psikolojik Derinlikte Bir Yolculuk Bir psikolog olarak, insanların davranışlarını ve seçimlerini her zaman merak etmişimdir. Uyku, en sıradan ama en gizemli alışkanlıklarımızdan biridir. Her gece bilincimizi teslim ettiğimiz bu sessiz evrede, zihnimiz hem iyileşir hem yeniden şekillenir. Fakat modern çağın ışıkları, ekranları ve bitmeyen düşünceleri arasında, “gerçek bir karanlık” bulmak giderek zorlaşıyor. İşte bu noktada göz bandı sahneye çıkıyor. Peki, göz bandı uyku kalitesini artırır mı? Bu soruya yalnızca biyolojik değil, psikolojik bir mercekten bakalım. Bilişsel Psikoloji Açısından: Zihnin Işıkla Savaşı Uykuya dalmadan önce beyin, çevresel ipuçlarını değerlendirir. Işık, en güçlü çevresel sinyaldir. Göz…

Hanım Göbeği Nasıl Yazılır TDK? Tatlının Ötesinde Bir Dilin Hikâyesi Bir dil tutkunu olarak bazen en tatlı meraklarımın, kelimelerin arasında gizlendiğini fark ediyorum. “Hanım göbeği” de onlardan biri. Hem kulağa lezzetli gelen bir tatlı ismi, hem de yazımıyla kafaları karıştıran bir ifade. Sosyal medyada, menülerde ya da tarif kitaplarında kimi zaman “hanımgöbeği” kimi zaman “hanım göbeği” olarak yazıldığını görmüşsünüzdür. Peki doğru yazımı hangisi? TDK ne diyor? Gelin, bu lezzetli kelimenin dilsel yolculuğuna birlikte bakalım. Hanım Göbeği: Tatlı mı, Terim mi, Kültürel Bir Miras mı? Bir tatlının ismiyle başlayan bu hikâye, aslında Türkçenin incelikli yapısına uzanıyor. “Hanım göbeği”, Osmanlı mutfağından günümüze…